Tuja 'Brabant' czy 'Szmaragd' – którą odmianę wybrać do ogrodu?
Blisko spokrewnione, ale jednak różne. Podobne, ale niezupełnie. Diabeł tkwi w szczegółach – choć na pierwszy rzut oka tuja 'Brabant' i tuja 'Szmaragd' mogą wydawać się identyczne, drobne różnice między nimi decydują o tym, która odmiana najlepiej sprawdzi się w naszym przydomowym ogrodzie. Warto również poznać podstawowe zasady uprawy tych popularnych roślin, aby przez cały rok cieszyć się ich ładnym wyglądem.
Tuja 'Brabant' – charakterystyka i warunki uprawy
Tuja 'Brabant' to jedna z odmian iglaka zwanego żywotnikiem zachodnim. W sprzyjających warunkach może osiągać nawet 10 metrów wysokości, jednak jest to mało spotykane w przydomowych ogródkach – 'Brabant' na pewno nie wyrośnie na więcej niż 4 metry. Pokrój rośliny jest stożkowaty i smukły, zaś jej liście mają postać niekłujących, igieł, miękkich i łuskowatych w dotyku. Rosną one na dosyć długich i wiotkich pędach, tworzących mało zwartą sylwetkę tui. Wiosną pojawiają się na nich drobne zielonkawe szyszki, nie odgrywające jednak szczególnej roli dekoracyjnej. Jak wszystkie iglaki, również i ta odmiana jest zimozielona, choć przed jesienią zaczyna tracić swój kolor i przebarwiać się na brązowo.
Tuja 'Brabant' jest mrozoodporna i wytrzymała, nie wymaga więc zabezpieczenia przed zimowym chłodem czy silnym wiatrem. Jedyne, co tak naprawdę jest w stanie zaszkodzić tym krzewom, to susza lub nadmierny cień. Jeśli jednak chcemy zapewnić im jak najlepsze warunki, posadźmy je na glebie żyznej, przepuszczalnej i wilgotnej, o kwaśnym odczynie. Tuje najlepiej sadzić wiosną lub jesienią, umieszczając je na stanowiskach słonecznych lub półcienistych. Na dnie dołka na krzew można umieścić nieco nawozu, a po posadzeniu rośliny należy ją obficie podlać, zaś ziemię wokół niej wysypać ściółką. Jeśli planujemy stworzenie z tuj 'Brabant' żywopłotu, odstępy między kolejnymi sadzonkami powinny wynosić ok. 70 cm.
Tuja 'Brabant' rozwija płytki system korzeniowy, dlatego wymaga częstego, podlewania. Należy jednak uważać, aby nie przemoczyć krzewu, bo może to spowodować rozwój chorób grzybowych. Do najczęstszych należy fuzarioza, objawiająca się żółknięciem i czernieniem igieł. Równie często spotykane są: plamistość łusek liściowych polegająca na rozwoju żółtych plam na pędach i liściach krzewu, szara pleśń pokrywająca roślinę szarym nalotem oraz opieńkowa zgnilizna korzeni przejawiająca się w żółknięciu igieł i pękaniu pnia tui.
Dla lepszego rozwoju wiosną można podsypać krzewy tui nawozem wieloskładnikowym – raz w kwietniu i drugi raz w maju. Po wysypaniu nawozu należy lekko wymieszać go z zewnętrzną warstwą gleby, a na koniec podlać roślinę.
Ważnym zabiegiem poprawiającym kondycję tui 'Brabant' jest jej przycinanie, które należy wykonywać na przełomie marca i kwietnia. Polega ono głównie na usunięciu uszkodzonych łodyg. Pędy wyrosłe w ubiegłym sezonie przycinamy na ⅓ ich wysokości. Na zagęszczenie żywotnika doskonale wpływa delikatne obcinanie końcówek młodych przyrostów.
Tuja 'Szmaragd' – charakterystyka i warunki uprawy
Odmiana żywotnika o nazwie 'Szmaragd' jest bardzo podobna do tui 'Brabant' zarówno pod względem wyglądu, jak i wymagań uprawowych. Krzewy 'Szmaragdu' posiadają smukłą, elegancką, stożkowatą sylwetkę i wiecznie zielone, intensywnie wybarwione liście. Gałązki układają się w taki sposób, że tworzą zwarty, bardzo gęsty krzew mogący osiągnąć 3 metry wysokości. W przeciwieństwie do tui 'Brabant' igły odmiany 'Szmaragd' nie brązowieją przed zimą, co daje tej odmianie zdecydowaną przewagę w kwestiach dekoracyjnych. Szyszki rośliny są maleńkie, niemal niewidoczne, więc podobnie jak w przypadku 'Brabanta' nie mają znaczenia estetycznego.
W kwestiach uprawy tuja 'Szmaragd' nie różni się zbytnio od odmiany 'Brabant'. Należy sadzić ją na glebie przepuszczalnej, żyznej i lekko kwaśnej. Najlepiej czuje się na stanowiskach słonecznych, z dala od innych roślin, za to bardzo źle znosi cień, podmokłe gleby, długotrwałe susze oraz wysokie mrozy. Po umieszczeniu sadzonki na wybranym miejscu ziemię wokół niej należy wyłożyć korą lub agrowłókniną, aby zapobiec rozwojowi chwastów i wysuszeniu gleby.
Tuja 'Szmaragd' wymaga częstego podlewania, jednak z umiarem – w żadnym razie nie wolno polewać wodą igieł, bo może to spowodować poparzenie rośliny i rozwój chorób grzybowych. Wokół tui nie powinna też tworzyć się kałuża wody, bo roślina bardzo nie lubi przemoczenia.
Pierwsze przycinanie tui szmaragdowej można wykonać po roku od posadzenia, na przełomie marca i kwietnia. W tym czasie należy obciąć pędy i wierzchołek o połowę. W czerwcu można wykonać kolejne cięcie, tym razem skracając gałązki o ⅓. Pod koniec lipca warto jeszcze raz przystrzyc tuję, odcinając jedynie centymetrowej długości końce młodych pędów.
Do właściwego rozwoju tuja 'Szmaragd' potrzebuje zasilenia – umiarkowanego, bo żywotnika łatwo przenawozić. Podobnie jak w przypadku odmiany 'Brabant' raz w sezonie wystarczy podsypać krzewy nawozem do iglaków i dobrze wymieszać go z ziemią.
Tuja 'Brabant' czy 'Szmaragd'? Jaką tuję posadzić w ogrodzie?
Którą odmianę najlepiej jest wybrać? Zanim dokonamy zakupu, warto wcześniej się zastanowić, jaką rolę te rośliny iglaste będą pełnić w naszym ogrodzie i do jakich kompozycji zamierzamy je wykorzystać.
Jeśli zależy nam na zwartym i gęstym żywopłocie, który będzie na tyle szczelny, że zapewni nam prywatność, warto postawić na odmianę 'Brabant'. Można ją sadzić w niewielkich odstępach, dzięki czemu w dość krótkim czasie od momentu wkopania do ziemi stworzy zieloną ścianę bez żadnych prześwitów.
Posadzone w rzędzie tuje ‘Smaragd’ nie zbudują zwartego i szczelnego płotu, nadadzą się natomiast do innych dekoracyjnych nasadzeń w ogrodzie - na przykład do ozdobnego szpaleru przy płocie czy podjeździe. Odmiana szmaragdowa - przez swój smukły kształt – ładnie prezentuje się posadzona w linii przy alejkach i chodnikach przy domu. Kolumna tuj 'Smaragd' to również świetny sposób na wydzielenie stref w ogrodzie – na przykład rekreacyjnej dla dzieci od wypoczynkowej czy grillowej.
Którą tuje wybrać, jeśli planujemy posadzić je pojedynczo na przykład jako element roślinnej kompozycji – skalniaka czy w rabacie? Dobrze jest wybrać odmianę ‘Smaragd’, która – w przeciwieństwie do tui ‘Brabant’ – nie brązowieje w okresie zimowym. Będzie zatem doskonale się prezentować przez cały rok w dekoracyjnych kompozycjach w ogrodzie.