Palmy doniczkowe w domu – najpopularniejsze gatunki doniczkowe, pielęgnacja i warunki uprawy

Palma areka (Areca)

Pod nazwą areka skrywa się kilka gatunków palm, jednak w uprawie domowej zwykle spotyka się dwa z nich. Areka żółtawa (Chrysalidocarpus lutescens) pochodzi z Madagaskaru i cechuje się jasnozielonymi pierzastymi liśćmi z wyraźnym żółtym żyłkowaniem. W warunkach domowych może osiągnąć wysokość 1,5 metra. Jest rośliną bardzo odporną, a do jej zalet należy również zdolność nawilżania powietrza oraz oczyszczania go z toksyn. Jej krewna, areka katechu (Areca catechu), znana również jako palma arekowa, palma bambusowa, żuwna lub betel, przybyła z Filipin. Posiada pasiaste łodygi i intensywnie zielone liście.

Najważniejszym elementem pielęgnacji jest podlewanie palmy – roślina lubi wysoką wilgotność gleby oraz powietrza, a na braki wody reaguje postępującym od wierzchołka zasychaniem liści. Ziemia w pojemniku powinna być wręcz mokra – areka lubi tzw. “mokre stopy”, czyli nadmiar wody w donicy. Liście rośliny muszą być intensywnie zraszane co kilka dni. Skrzynkę z palmą należy ustawić w miejscu z dużą ilością rozproszonego światła, w temperaturze około 22 stopni Celsjusza. Od wiosny do końca lata, co 2-3 tygodnie należy zasilać roślinę płynnym nawozem do palm. Budowa systemu korzeniowego areki powoduje, że doniczka do palmy powinna być wysoka i wąska. Podłoże musi składać się z ziemi kompostowej zmieszanej w równych proporcjach z torfem lub z ziemi liściowej i piasku. Dla lepszej przepuszczalności do mieszanki można dosypać keramzytu.

Palma królewska (Roystonea regia)

Jest znana również jako daktylowiec kanaryjski, palma kanaryjska i rojstona królewska. W warunkach naturalnych roślin wytwarza tzw. kłodzinę, która może osiągnąć wysokość nawet 25 metrów. W uprawie domowej występują tylko młode egzemplarze, które jeszcze nie zdążyły wytworzyć kłodziny – składają się głównie z rozety liści, nie zakwitają i nie zawiązują owoców.

Jak uprawiać i pielęgnować palmę królewską? Roślina do odpowiedniego rozwoju potrzebuje stanowiska mocno słonecznego lub ewentualnie z dostępem do dużych ilości światła rozproszonego – zbyt małe ilości światła powodują wydłużanie się i wiotczenie liści. Roślinę należy podlewać bardzo ostrożnie, dopiero gdy ziemia w doniczce przeschnie – rojstona nie lubi nadmiaru wody i na przemoczenie reaguje gniciem korzeni i liści. Powinna zostać zasadzona w przepuszczalnym, żyznym podłożu przeznaczonym do palm lub ewentualnie ziemi uniwersalnej zmieszanej z piaskiem lub żwirem. Mimo wrażliwości na wodę w podłożu roślina lubi wilgotne powietrze i wymaga regularnego zraszania.

Liwistona okrągłolistna (Saribus rotundifolius)

W naturze można ją spotkać na Filipinach, w Indonezji oraz w Malezji. Posiada błyszczące, wachlarzowate liście oraz ostre łodygi, często na brzegach wyposażone w kolce. Wzrost rośliny jest powolny, ma ona tendencję do rozrastania się raczej wszerz niż wzwyż. Młode sadzonki potrzebują stanowisk półcienistych, jednak donice ze starszymi okazami powinny być umieszczone w miejscach nasłonecznionych. Liwistona nie wymaga intensywnego podlewania, ziemia w doniczce powinna być jedynie lekko wilgotna, a jej nadmiar z podstawki systematycznie usuwany – zbyt intensywne podlewanie powoduje gnicie korzeni. Od kwietnia do września roślinę warto zasilać specjalistycznym nawozem do palm.

Palma kokosowa (Cocos nucifera)

Znana też jako kokos właściwy, występuje w Azji oraz w Ameryce Południowej i jest uprawiana jako roślina użytkowa. W Europie hodowana w doniczkach osiąga maksymalnie 3 metry wysokości, co sprawia, że nadaje się do uprawy tylko w dużych pomieszczeniach. Posiada pierzaste, długie liście, w warunkach domowych nie produkuje kwiatów ani owoców.

Jak większość palm lubi widne stanowiska, nie powinna jednak być ustawiana w bezpośrednim nasłonecznieniu, bo może to spowodować poparzenie jej liści. Palma kokosowa lubi podlewanie intensywne, ale niezbyt częste – nawadniać należy ją dopiero wtedy, gdy ziemia w doniczce lekko przeschnie. Pielęgnacja palmy opiera się również na intensywnym zraszaniu jej liści – wiele hodowanych w domu palm obumiera z powodu zbyt suchego powietrza. Idealna ziemia do palmy kokosowej powinna być jednocześnie przepuszczalna i dobrze trzymająca wilgoć – najlepiej zmieszać w równych częściach ziemię uniwersalną, ziemię kokosową oraz perlit. Kokos sadzimy w doniczce, która jest wyższa niż szersza, ponieważ w początkowej fazie rozwoju korzenie rośliny bardzo mocno rosną w dół.

Kencja (Howea forsteriana)

Swoją nazwę zawdzięcza pochodzeniu z niewielkiego archipelagu na Pacyfiku nieopodal Australii – pierwsze okazy kencji znaleziono na wyspie Lorda Howe. Kencja posiada ciemnozielone, pierzaste liście osadzone na długich ogonkach. Roślina należy do długowiecznych i łatwych w uprawie. Palma w doniczce powinna zostać ustawiona w półcieniu, gdyż zbyt intensywne słońce mogłoby poparzyć jej liście – optymalna temperatura dla palmy wynosi 20 stopni Celsjusza. Najlepsza ziemia dla kencji to specjalna gleba palmowa lub mieszanka zawierająca kompost i piasek. Roślinę należy podlewać w stopniu umiarkowanym, pilnując by w doniczce nie stała woda. Z kolei liście palmy warto spryskiwać mieszanką wody i nawozu do palm, co zapewni im piękny zielony kolor.

Palma koralowa (Chamaedorea elegans)

Nazwa palmy pochodzi nie od koloru liści, ale od kształtu licznych drobnych owoców, które wytwarza w warunkach naturalnych. Palma koralowa, znana też jako chamedora wytworna, pochodzi z rejonów Meksyku i Gwatemali. Posiada pierzaste, gęste liście, a hodowana w doniczce osiąga około 1,5 metra wysokości i dość mocno rozrasta się na boki.

W przeciwieństwie do większości palm uprawianych w domu, zdarza się jej kwitnąć – wytwarza drobne żółte kwiaty zebrane w długie, rozgałęzione kwiatostany. Dzieje się tak jednak tylko wówczas, gdy roślina ma zapewnione idealne warunki do rozwoju. Palma chamedora potrzebuje dużych ilości rozproszonego światła i temperatury otoczenia w granicach 20 stopni Celsjusza. Przepada za lekko wilgotną glebą i wilgotnym powietrzem, które można jej zapewnić poprzez zraszanie liści lub ustawienie obok donicy naczynia wypełnionego wodą. Tak jak w przypadku innych palm, gleba dla palmy koralowej musi być lekka i przepuszczalna.

Waszyngtonia (Washingtonia)

Bardzo efektowna palma o wachlarzowatych liściach, pochodząca z pustynnych regionów Stanów Zjednoczonych i Meksyku. Swoją nazwę otrzymała na cześć pierwszego prezydenta USA, George’a Washingtona. Waszyngtonia nitkowana (Washingtonia filiera), nazywana kalifornijską, ma zwisające, miękkie liście z wyraźnymi włóknami, które często oddzielają się na brzegach. Jej korona jest luźna i otwarta, pień ma zaś kształt beczki. Z kolei Waszyngtonia robusta (Washingtonia robusta), zwana meksykańską, cechuje się liśćmi sztywnymi, o mniejszej ilości włókien opadających wraz z wiekiem rośliny. Pień palmy jest smukły, a korona zwarta i gęsta.

Oba gatunki waszyngtonii należą do palm bardzo odpornych, szybko rosnących, dobrze radzących sobie w różnych klimatach, mało podatnych na choroby i szkodniki. Najlepiej czują się w pełnym słońcu, w temperaturze od 20 do 25 stopni Celsjusza. Jeśli zimą nasza waszyngtonia miała ograniczony dostęp do światła, wiosną warto ją stopniowo przenosić w coraz bardziej nasłonecznione miejsce, tak aby roślina przyzwyczaiła się do słońca i nie uległa poparzeniu. Podlewanie palmy powinno być obfite, ale bez tworzenia zastojów wody. Roślina nie wymaga dużej wilgotności powietrza, ale w jej pobliżu warto postawić naczynie z wodą – liście staną się wówczas lepiej wybarwione. Ziemia dla waszyngtonii powinna być żyzna i przepuszczalna, rozluźniona keramzytem.

Palma sabałowa (Sabal minor)

Kolejna palma pochodząca z suchych rejonów USA. Jest rośliną krzaczastą i stosunkowo niewysoką, osiąga bowiem maksymalnie 2 metry wzrostu. Składa się z krótkiego pędu oraz wspaniałego, gęstego pióropusza zielononiebieskich liści. W warunkach naturalnych efektownie kwitnie, tworząc smukłe, białe kwiatostany, z których zawiązują się czarne owoce. Stanowisko dla palmy sabałowej powinno być widne, z dużą ilością rozproszonego światła. Gleba w doniczce powinna być próchnicza, przepuszczalna i lekko wilgotna, palma nie znosi bowiem przemoczenia. Liście należy systematycznie zraszać, bowiem ich przesuszenie może spowodować pojawienie się przędziorków. Palma domowa powinna zimować w temperaturze 10-15 stopni Celsjusza.