Impregnacja drewna na zewnątrz – 5 najczęściej popełnianych błędów podczas impregnacji

Impregnacja jest jednym z najważniejszych etapów konserwacji elementów wykonanych z drewna. Chcesz cieszyć się elementami małej architektury, tarasem czy meblami ogrodowymi przed długi czas? Pamiętaj o kilku zasadach, dzięki którym przeprowadzisz impregnację w prawidłowy sposób. Wskazujemy, jakie są najczęstsze błędy popełniane podczas używania impregnatu do drewna na zewnątrz. Podpowiadamy, jak ich uniknąć.

1. Impregnacja wilgotnego drewna

Jednym z najpoważniejszych błędów, które można popełnić, jest impregnacja wilgotnego drewna, nazywana też impregnacją drewna mokrego, impregnacją drewna świeżego. Mowa tu nie tylko o elementach drewnianych, które zostały zmoczone na przykład w wyniku deszczu czy opadania rosy, ale przede wszystkim świeżego drewna, które nie zostało wysuszone i wysezonowane przed użyciem. Takie wilgotne drewno oczywiście przyjmie impregnat podczas nakładania, ale z czasem należy spodziewać się kłopotów. Jakich? Impregnowanie niewysuszonego, świeżego drewna może prowadzić do krótszego okresu ochrony drewna przed czynnikami takimi jak na przykład promienie UV, rozwój grzybów i pleśni. Dlaczego? Mokre drewno nie wchłonie w swoją strukturę takiej ilości impregnatu jak drewno suche – w efekcie będzie ono gorzej chronione.

Istnieje też ryzyko, że impregnat z wilgotnego, świeżego drewna szybciej „wymyje się” pod wpływem deszczu. Z czasem drewno może ulec znacznie szybciej zniszczeniu (na przykład pękaniu, szarzeniu) niż w przypadku elementów drewnianych impregnowanych, „na sucho”. Przed impregnacją warto więc sprawdzić wilgotność drewna – w tym celu można użyć niedrogiego wilgotnościomierza, czyli miernika wilgotności drewna. Optymalnym wynikiem, po którym można przystąpić do impregnacji drewna jest wilgotność na poziomie 15-18% (drewno powietrznie suche). Gdy nie mamy pewności, jaką wilgotność ma przeznaczone do impregnacji drewno, warto je wysezonować, a więc wysuszyć przykryte i ułożone na równej powierzchni z przekładkami pomiędzy poszczególnymi elementami.

2. Impregnacja drewna olejem silnikowym

Dawniej, gdy środków do ochrony drewna było zdecydowanie mniej niż obecnie, popularna była impregnacja drewna przepalonym olejem silnikowym. Metoda ta uznawana była za niedrogą i bardzo skuteczną. Dziś wiemy, że ma ona zdecydowanie więcej wad niż zalet i impregnacja drewna przepracowanym olejem silnikowym jest błędem, którego nie powinno się popełniać. Dlaczego? Olejowanie drewna olejem silnikom nie zabezpiecza mebli, desek tarasowych, płotów czy pergoli w ogrodzie przed rozwinięciem się chorób grzybowych czy wywołanych przez glony. Specjalistyczne impregnaty do drewna posiadają w składzie substancje antygrzybiczne i biocydy, których brakuje olejowi silnikowemu. Chociaż po impregnacji drewna przepalonym olejem uzyska ono ciemny kolor i nie będzie widać zszarzałych plam chorobowych, struktura drewna zostanie w ich miejscu osłabiona i szybciej ulegnie zniszczeniu.

Stosowanie oleju silnikowego do impregnacji drewna nie jest polecane przede wszystkim jednak ze względu na jego szkodliwy dla środowiska naturalnego charakter. Przepalony olej silnikowym traktowany jest – zgodnie z prawem – jako opad niebezpieczny o dużej szkodliwości dla zdrowia człowieka i zwierząt. Powinien być utylizowany przed upoważniony do tego podmiot (zazwyczaj olej po spuszczeniu z miski olejowej auta zostaje utylizowany przez warsztat samochodowy). Stosowanie przepalonego oleju silnikowego do impregnacji drewna jest więc nie tylko nierozważne, ale także niezgodne z prawem. Innymi minusem tego rozwiązania jest fakt, że rozlany olej silnikowy szybko wnika w glebę, a następnie do wód gruntowych. Co więcej, drewno zaimpregnowane starym olejem silnikowym, przez długi czas odznacza się nieprzyjemnym zapachem.

Podobnie jest w przypadku impregnacji drewna parafiną oraz impregnacji drewna terpentyną. Zamiast niego powinno się zastosować specjalne impregnaty do drewna lub olej do drewna, które wypierają takie metody jak na przykład impregnacja drewna kwasem borowym, impregnacja drewna szkłem wodnym, impregnacja drewna solą, impregnacja drewna siarczanem miedzi czy impregnacja drewna wapnem. O impregnatach do drewna możesz przeczytać więcej w tekście „Impregnat do drewna – jaki wybrać i dlaczego”.

3. Impregnacja drewna na deszczu lub po deszczu

Impregnowanie drewna powinno się przeprowadzać przy odpowiedniej pogodzie. Warto zwracać uwagę jednak nie tylko na aurę w dniu nakładania impregnatu, ale także przez kilkanaście dni po przeprowadzeniu tego zabiegu. Dlaczego to tak ważne? Po nałożeniu impregnatu na drewno potrzeba zazwyczaj trochę czasu, aby wniknął on w strukturę drewna i wysechł. Zależnie od wytycznych producenta czas schnięcia impregnatu może wynosić zaledwie kilka godzin, jednak okres całkowitego schnięcia drewna i utrwalania preparatu w jego strukturze po zabiegu liczy się najczęściej w dniach czy tygodniach.

4. Impregnacja zbyt dużą lub za małą ilością środka

Impregnaty do drewna, podobnie jak wszystkie inne środki do konserwacji drewna, powinny być stosowane zgodnie z wytycznymi producenta. Informacje na temat liczby warstw optymalnych dla uzyskania dobrego efektu ochronnego i dekoracyjnego, znaleźć można na etykiecie produktu (na przykład na butelce czy puszce), jak również w karcie technicznej produktu, którą na życzenie do wglądu powinien pokazać ci sprzedawca.

Dlaczego należy postępować ściśle według wskazówek wytwórcy impregnatu do drewna? Niedostateczna liczba warstw specyfiku sprawia, że drewno nie jest odpowiednio „nasączone” impregnatem, a przez to nie jest właściwie chronione przed czynnikami takimi jak promieniowanie UV, grzyby, glony czy wilgoć, ale też płomienie (w przypadku impregnatów przeciwogniowych). Takie drewno szybko ulega zniszczeniu.

Zbyt duża ilość impregnatu do drewna nałożona na zabezpieczane powierzchnie sprawia natomiast – zwłaszcza w przypadku impregnatów barwiących – że drewno traci swój dekoracyjny, naturalny charakter. W przypadku impregnatów rozpuszczalnikowych zastosowanie zbyt dużej ilości środka może prowadzić natomiast do zwiększenia palności drewna. Optymalnym rozwiązaniem przy większości impregnatów do drewna jest nakładanie powierzchniowe dwóch lub trzech warstw – zwiększa się wtedy szansa, że pokryta zostanie cała powierzchnia. Wtedy drewno jest zarówno chronione w odpowiednim stopniu, jak również dobrze się prezentuje. Każdorazowo przed przystąpieniem do impregnacji drewna powinno się jednak zapoznać z wytycznymi producenta dotyczącymi liczby nakładanych warstw i się do nich zastosować.

5. Impregnacja nieprzygotowanego drewna

Niezależnie od tego, którą metodę impregnacji drewna przed malowaniem czy lakierowaniem wybierzemy (na przykład impregnację drewna metodą kąpieli, impregnację głęboką drewna, powierzchniową impregnację drewna czy ciśnieniową impregnację drewna), niezmiernie ważne jest, aby powierzchnie drewniane odpowiednio przygotować do tego zabiegu. Impregnacja drewna przed ogniem, ale też klasyczna impregnacja drewna przed wilgocią, szkodnikami czy przeciw kornikom, będzie skuteczna tylko wtedy, gdy drewno będzie suche, niepokryte starymi powłokami (na przykład farbą czy lakierem), wyszlifowane i odtłuszczone.

Nakładanie impregnatu na drewno zewnętrzne ze starymi powłokami malarskimi mija się z celem – preparat nie będzie wsiąkał w strukturę drewna, a więc nie będzie zabezpieczać go przed szarzeniem, wilgocią czy płomieniami. Gdy chcemy impregnować drewno wcześniej pomalowane farbą, lakierem, lakierobejcą lub lazurą, konieczne jest usunięcie starych, zwłaszcza popękanych i łuszczących się powłok na przykład przez szlifowanie papierem ściernym (najpierw grubo-, a potem średnioziarnistym, na przykład o gradacji 80-120). Kolejnym krokiem jest usunięcie pyłu ze szlifowania oraz innych zanieczyszczeń przed odkurzanie i mycie. Do impregnacji można przystąpić dopiero po całkowitym wyschnięciu powierzchni.

Impregnacja drewna na zewnątrz jest czynnością stosunkowo łatwą w samodzielnym wykonaniu. Zanim zabierzesz się jednak do pracy, przeczytaj, jakie błędy najczęściej popełniane są podczas impregnacji drewna. Podpowiadamy, o czym warto pamiętać, aby właściwie przeprowadzić impregnację drewna w ogrodzie i na tarasie.