Ogród permakulturowy – co to jest i jak go założyć? Poznaj zalety permakultury w ogrodzie

Ogród permakulturowy to taki rodzaj uprawy, który nie zakłada ingerencji człowieka. Ogrodnictwo permakulturowe stara się kopiować naturalny rytm i cykl życia przyrody. Czym charakteryzuje się grządka permakulturowa? Jak założyć ogród permakulturowy? Zobacz, co warto wiedzieć na ten temat.

Ogród permakulturowy – co to jest?

Ogród permakulturowy to taki, w którym ingerencja człowieka jest ograniczona do absolutnego, niezbędnego minimum – i to bez wdrażania środków i metod, które nie występują naturalnie w przyrodzie.

Współczesne ogrodnictwo jest nastawione przede wszystkim na korzyść człowieka. Chcemy, by uprawy były dorodne, obfite i cieszyły oko. W tym celu niejednokrotnie mocno ingerujemy w przyrodę: zarówno mechanicznie (np. przekopując ziemię pod uprawy), jak i chemicznie (stosując nawozy czy środki ochrony roślin). W ten sposób owszem, osiągamy zamierzone efekty, jednak odbywa się to kosztem natury. Często zaburzamy w ten sposób jej naturalny cykl.

Ogrodnictwo permakulturowe to zrównoważony sposób uprawy zakładający, że człowiek nie ingeruje w naturę w żaden sposób. W ogrodzie permakulturowym sadzi się więc między innymi na jednej grządce rośliny o podobnych wymaganiach stanowiskowych, dzięki czemu poradzą sobie same i nie stosuje się żadnych chemicznych środków, takich jak nawozy.

Ogrodnictwo permakulturowe to połączenie zrównoważonego rozwoju, agroleśnictwa, rolnictwa ekologicznego i ekologii. Zakłada obserwowanie życia przyrody i dostosowanie się do niego, a nie ingerencję po to, by zmieniać coś dla własnej wygody.

Ogród permakulturowy – historia idei permakultury

Pierwsza wzmianka o tym, co to jest permakultura, pojawiła się pod koniec lat 70. XX wieku w książce napisanej przez biologa i wykładowcę Billa Mollisona we współpracy z Davidem Holmgrenem – jego absolwentem. Książka Permaculture One to zbiór wiedzy, jaką posiedli przez kilka lat rozważań i pracy nad zrównoważoną uprawą.

Pojęcie permakultury w ogrodzie zostało doprecyzowane w późniejszych latach – jako pewna idea współpracy z przyrodą, a nie występowania przeciwko niej, chcąc osiągnąć jak największe korzyści dla siebie.

Dziś, gdy trend ukłonu wobec ekologii i upraw bez chemii ma się coraz lepiej, ogrodnictwo permakulturowe zyskuje coraz więcej na znaczeniu i cieszy się coraz większą popularnością.

Dowiedz się więcej: Modny ogród – sprawdź najnowsze trendy ogrodowe

Jak założyć ogród permakulturowy? Najważniejsze zasady

Idea ekologicznego i zrównoważonego podejścia do uprawy jest Ci bliska? Z pewnością więc dobrze zrozumiesz filozofię permakulturowego ogrodnictwa. Przyroda nie składa się z pojedynczych elementów, a jest całością, w której każdy, nawet najdrobniejszy element wzajemnie na siebie oddziałuje: zarówno rośliny, jak i owady, ptaki czy zwierzęta. Jeśli więc chcesz założyć permakulturowy ogród, musisz nastawić się na to, że będzie on zupełnie inny niż typowy ogród z równymi grządkami i meblami ogrodowymi.

Jakie są najważniejsze założenia uprawy ogrodu permakulturowego? Podstawowe zasady to:

• obserwacja przyrody – i jej zrozumienie. Ogród i wszystko, co się w nim znajduje, trzeba traktować jako jedność, w której wszystko ze sobą współżyje i na siebie wzajemnie oddziałuje;

• wykorzystywanie naturalnych zasobów – tylko i wyłącznie! W ogrodnictwie permakulturowym nie sięga się po żadne środki chemiczne. Jeśli nawadnianie – to wodą deszczową. Jeśli nawożenie – to wyłącznie naturalnym kompostem. Ogrodnictwo permakulturowe nie zakłada również kopania czy orania gleby – w naturze nikt i nic tego przecież nie robi!

• minimalizowanie strat – w przyrodzie nic się nie marnuje: to, co umiera, zasila coś innego. Dlatego jeśli chcesz założyć ogród permakulturowy, musisz zaobserwować cykl życia przyrody i się do niego dostosować;

• harmonia – jeśli obok siebie posadzisz rośliny, które mają podobne wymagania środowiskowe, dobrze poradzą sobie same – a Tobie pozostanie obserwować, jak kawałek przyrody w Twoim ogródku ma się świetnie!

Ogród permakulturowy powinien być także przyjazny wszystkim gatunkom owadów, ptaków i zwierząt – w końcu w naturze wszystko ze sobą współegzystuje. Człowiek powinien być więc bardziej obserwatorem niż elementem tej układanki.

Permakulturowy ogród warzywny – jak go założyć?

Jak założyć permakulturowy ogródek warzywny? Przede wszystkim określ warunki, jakie panują w regionie, w którym mieszkasz. To pozwoli na wybranie takich warzyw do uprawy, które poradzą sobie w nim bez potrzeby wspomagania ich. Nie bez znaczenia pozostają również wymagania glebowe. Podstawą jest więc określenie, jakiego rodzaju jest podłoże w Twoim ogródku. Dzięki temu permakulturowa uprawa warzyw będzie o wiele łatwiejsza.

Warzywniak permakulturowy będzie również dawał lepsze i bardziej obfite plony, jeśli siew i sadzenie przeprowadzisz według naturalnego kalendarza siewu.

Podwyższona grządka permakulturowa to dobre rozwiązanie. Po pierwsze – dzięki temu zyskasz więcej miejsca na uprawę. Po drugie – rosnące w ten sposób różne gatunki stworzą oryginalny mikroklimat!

W permakulturowym warzywniaku zapomnij również o porządku – sadzenie warzyw w równych odstępach co prawda nie jest wielkim błędem, jednak o wiele lepiej zainspirować się naturą. W przyrodzie nasiona kiełkują tam, gdzie spadną niesione wiatrem. Jeśli więc wysiewasz warzywa, nasionka po prostu rozrzuć – tak, jak zrobiłby to wiatr.

Sprawdź także: Jak oddzielić ogród warzywny od ogrodu?

Uprawa permakulturowa – jakie ma zalety?

Dlaczego warto uprawiać ogród w myśl permakultury? Najważniejsze zalety to:

• zdrowsze uprawy – zero chemii, zero ingerencji ludzkiej – po prostu patrzysz, jak natura doskonale radzi sobie sama i zastanawiasz się, po co wcześniej były te wszystkie zabiegi. Dodatkowo masz pełną gwarancję, że to, co urośnie, jest wolne od wszelkiej chemii. Ekologicznie, zdrowo i z korzyścią dla ekosystemu!

• mniej pracy w ogrodzie – bo poradzi sobie sam. Dzięki temu, że ogród rośnie poniekąd „na dziko”, wytwarza się inny mikroklimat niż w przypadku upraw sterowanych przez człowieka. Tym samym rośliny mają zupełnie inną odporność na choroby czy inwazje szkodników;

• harmonia z naturą – zmiany klimatyczne postępujące na całym świecie sprawiają, że wiele gatunków roślin, owadów, ptaków i zwierząt wymiera. Ogródek permakulturowy to ukłon w stronę przyrody. Jeden ogródek może nie zmieni wiele w skali całego świata, jednak pozwala zadbać o lokalną przyrodę – to już zawsze coś! Jeśli takich ogródków będzie więcej i więcej, będą mieć realny wpływ na naturę.

Potencjalną wadą, która może Ci przeszkadzać, jeśli zależy Ci na obfitych i pięknych plonach, może być jedynie to, że niekoniecznie uzyskasz takie efekty w pierwszym roku uprawy.

Jak zmienić klasyczny ogród w permakulturowy?

Masz już ogród i uprawiasz go w tradycyjny sposób, jednak chcesz przejść na metodę uprawy, jaką jest permakultura? Jak zacząć przygodę ze zrównoważonym ogrodnictwem w takiej sytuacji?

Taka zmiana jak najbardziej jest możliwa, jednak wymaga cierpliwości i pewnego nakładu pracy. Do wyboru masz albo całkowite skopanie ogrodu i pozbycie się wszelkiej roślinności, która się w nim znajduje, albo wprowadzanie zmian etapami, rozłożonymi w czasie.

Zdecydowanie łatwiejszym i mniej drastycznym sposobem będzie oczywiście ten drugi. W przypadku roślin jednorocznych – pozostaw je na grządkach. Rozłożą się i tym samym wzbogacą glebę, a to już pierwszy krok! Do nawożenia podłoża użyj tego, co znajdziesz: liści, trawy, gałęzi czy spadów.

Ogrody permakulturowe cieszą się coraz większą popularnością – zwłaszcza wśród miłośników ekologicznego trybu życia. Permakultura w Polsce nie jest powszechnym trendem, jednak na szczęście jego zwolenników sukcesywnie przybywa. Jeśli chcesz zmienić świat, zacznij od siebie – w tym przypadku od swojego ogródka!