Ogród leśny – jak założyć i urządzić ogród leśny? Sprawdź porady i inspiracje

Ogród leśny cieszy się coraz większą popularnością dzięki ekologicznym trendom promującym zrównoważone ogrodnictwo i życie w zgodzie z naturą. Ogrody leśne, podobnie jak łąki kwietne, to rozwiązania, które warto wypróbować już tej wiosny. Jak urządzić ogród leśny? Spieszymy z podpowiedziami!

Ogród leśny – co to jest?

Mianem leśnego ogrodu określamy formację roślinną inspirowaną naturalnie rosnącymi drzewami, krzewami i pnączami. Pozwala on na zachowanie piękna dzikich roślin i stwarza okazję do ciągłego przebywania w bliskim sąsiedztwie przyrody, jeśli dysponujesz ogrodem i tarasem. Można wyróżnić dwa typy takich aranżacji:

• Ogród leśny z wykorzystaniem istniejącej roślinności – możesz go stworzyć, jeśli w skład Twojej działki wchodzi fragment lasu lub jeśli rosną na niej kępy samoistnie rozsianych drzew i krzewów.

• Ogród leśny naśladujący naturalny las – sztucznie powstałe nasadzenie, które ma imitować występujące w naturze formacje roślinne. Wykreowany przez człowieka ogród w stylu leśnym musi odtwarzać naturalną piętrowość roślin i posiadać swobodną, ale harmonijną strukturę.

Ogród leśny wpisuje się w tzw. permakulturę – rodzaj projektowania ekologicznego, opartego na trosce o planetę oraz ograniczanie konsumpcji. Projektowanie permakulturowe zakłada też czerpanie z naturalnych zależności między roślinami i zrównoważoną ingerencję w środowisko. Ogród o charakterze leśnym to bowiem nie tylko ozdoba działki – to także unikalny mikroklimat oraz ostoja dla niewielkich zwierząt i owadów.

Jak założyć ogród leśny krok po kroku?

Jeśli ekologiczne idee są Ci bliskie, ogród leśny jest zdecydowanie dla Ciebie. Oto jak założyć ogród leśny od podstaw.

Krok 1. Zaprojektuj ogród leśny

Jak zaprojektować ogród leśny? Jeśli na Twojej działce znajdują się już drzewa i krzewy, zastanów się, w jaki sposób możesz je wkomponować w planowany ogród. Przenieś je na kartkę w skali 1:1000. Na planie rozmieść też ścieżki i architekturę ogrodową. Zastanów się, czy chcesz, aby Twój ogród miał charakter iglasty czy liściasty. Wybierz odpowiednie gatunki drzew, krzewów i bylin, i nanieś je na plan w końcowej fazie projektu ogrodu leśnego.

Krok 2. Przygotuj glebę

Miejsca, w których planujesz posadzić wybrane rośliny, musisz dokładnie przekopać, odchwaścić oraz zdrenować. Pamiętaj również o zasileniu gleby nawozem organicznym.

Krok 3. Wytycz ścieżki i zbuduj małą architekturę

Po przekopaniu terenu przychodzi czas na wybrukowanie ogrodowych alejek, postawienie ławki, zbudowanie altanki czy wykopanie oczka wodnego, które może imitować leśny zbiornik wodny.

Krok 4. Zasadź drzewa i krzewy

Zadaniem ogrodu leśnego jest odzwierciedlenie naturalnego lasu, co oznacza, że rośliny należy sadzić piętrowo. Na początek na działce posadź drzewa i duże krzewy.

Krok 5. Zasadź byliny

Jak założyć leśny ogród? Kolejny etap to wprowadzanie bylin, które stworzą podszycie – uzupełnią luki między drzewami, a także dodadzą aranżacji ogrodu leśnego faktury i koloru.

Krok 6. Załóż trawnik lub zasadź rośliny okrywkowe

W lesie przestrzeń pod drzewami porastają na ogół niewielkie rośliny cieniolubne tworzące runo. Z tego względu w miejscach pod koronami drzew i krzewów, zamiast trawy lepiej posadzić małe byliny.

Jak urządzić ogród leśny? Najważniejsze zasady

Choć może się wydawać, że aranżacja działki leśnej jest pracochłonna, tak naprawdę najwięcej zaangażowania wymaga ona na samym początku – później większość pracy wykona sama natura. Aby rozrastające się rośliny samoistnie utworzyły kompozycję rodem z lasu, przy projektowaniu pamiętaj o kilku podstawowych zasadach.

• Ogród leśny załóż na dużej działce – leśne nasadzenia muszą sprawiać swobodne wrażenie i mieć nieco nieregularny charakter, a o to trudno na niewielkiej przestrzeni.

• Wykorzystaj jak najwięcej pierwotnej roślinności – pamiętaj, że leśny ogród jest hołdem dla przyrody, warto więc korzystać z jej walorów.

• Rośliny sadź piętrowo – piętro koron tworzą wysokie drzewa, podszycie krzewy, a runo to niewielkie byliny i trawy.

• Wybieraj rodzime gatunki roślin – rozważając, jak urządzić ogród leśny, nie warto przesadzać ze zróżnicowaniem drzew i krzewów. Sięgaj po powszechnie występujące w Polsce odmiany, unikaj roślin egzotycznych.

• Korzystaj z naturalnych materiałów – w leśnym ogrodzie powinno znaleźć się jak najmniej obiektów małej architektury ogrodowej, jeśli jednak chcesz je umieścić w swojej aranżacji, wykonaj je z drewna lub kamienia. Ścieżki możesz wyłożyć kamieniami lub pozostawić niewybrukowane.

Ogród leśny – jakie rośliny do niego wybrać?

Wspomnieliśmy już, że do ogrodu leśnego warto zakupić rodzime gatunki drzew i krzewów. Jakie rośliny na działkę leśną najlepiej wybrać?

Rośliny do ogrodu leśnego liściastego

Dzięki spadającym na ziemię i rozkładającym się liściom w ogrodzie liściastym będziesz mieć do czynienia z żyzną, próchniczą glebą. Wobec tego rośliny do ogrodu leśnego liściastego mogą być nieco bardziej wymagające.

• Piętro koron: brzoza, dąb, lipa, klon, wiąz, grab, wierzba, jarzębina, grab.

• Piętro podszytu: berberys, bez, jaśmin, ostrokrzew, jabłoń, wiśnia, czereśnia, grusza, leszczyna, dereń, morwa, dzika róża, bez czarny, kalina, czeremcha, głóg.

• Piętro runa: zawilec, przylaszczka, przebiśnieg, fiołek, miodunka, marzanna, dąbrówka, orlik.

Rośliny do ogrodu leśnego iglastego

Gdy w ogrodzie przeważają drzewa iglaste, możesz mieć pewność, że gleba cechuje się dużą przepuszczalnością i kwaśnym odczynem. Zatem jakie rośliny i kwiaty do leśnego ogrodu iglastego najlepiej się sprawdzą?

• Piętro koron: sosna, świerk, modrzew, jodła.

• Piętro podszytu: jałowiec, cis, tuja, azalia, różanecznik, trzmielina, jaśmin, ligustr.

• Piętro runa: wrzosy, wrzośce, funkie, żurawki, paprocie, borówka, konwalia, sasanka, zawilec, pierwiosnek.

Ogród leśny – inspiracje

Wspomnieliśmy już, że naprawdę piękny ogród leśny to ogród duży, bujny, pełen swobody. Co jednak zrobić, gdy nie dysponujesz rozległymi połaciami lasu? Czy musisz zrezygnować z takiej aranżacji? Niekoniecznie. Możesz bowiem stworzyć w ogrodzie leśny zakątek w postaci pojedynczej rabaty.

Aranżację małego ogrodu leśnego rozpocznij od wyznaczenia grządki o opływowym kształcie – warto, by w jej obrębie znalazło się duże drzewo. Posadź na niej kilka karłowatych iglaków i uzupełnij krzewem azalii lub rododendronu, a także pastelowymi wrzosami. Wolną przestrzeń możesz wysypać korą. Taki ogród, choć niewielki i oszczędny, będzie mógł pochwalić się nowoczesnym charakterem.

Tworząc projekt dużego ogrodu leśnego, kieruj się ideą ogrodu jako miejsca, w którym można się zagubić i odciąć od zgiełku. Wyznacz krętą ścieżkę ogrodową, która będzie się stopniowo zagłębiała w gąszcz drzew i krzewów. Wyłóż ją otoczakami, korą, udeptaną ziemią lub obsiej aksamitną trawą. Między drzewami zaaranżuj oczko wodne lub staw i obsadź je gęstą roślinnością. Przestrzeń pod drzewami wypełnij soczyście zielonymi paprociami, kędzierzawym wrzosem lub poduchami puszystego mchu – baśniowy efekt gwarantowany! Dodatkowo możesz też wprowadzić rośliny pnące, takie jak bluszcze i powojniki, które z czasem pokryją pnie drzew romantycznymi kurtynami.

Leśny ogród to świetna okazja na wkomponowanie naturalnej roślinności do przydomowych aranżacji. Oprócz walorów estetycznych może też mieć on korzystne znaczenie dla środowiska. Choć z pewnością Twój ogród sam przyciągnie ptaki i małe zwierzęta, dodatkowo możesz zachęcić je do odwiedzin, instalując domki dla jeży, budki lęgowe i karmniki.